Read more about the article Tips for Reading together with kids
Tips for Reading together with kids

Tips for Reading together with kids

ကလေးတွေအတွက် စာဖတ်ရတာကို ပျော်ရင် ဘာသာစကား သင်ရတာလဲ ပိုပြီး လွယ်ကူလာပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကလေးတွေကို စာဖတ်ဖို့ အားပေးတဲ့ အခါမှာဖြစ်ဖြစ်၊ အတူတူ စာဖတ်တဲ့ အခါမှာပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကလေးအတွက် စာဖတ်ရတာ ပျော်စရာ၊ စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းအောင် ဖန်တီးပေးဖို့ လိုပါတယ်။ ကလေးအတွက် စာဖတ်ရတာ စိတ်ဝင်စား စရာဖြစ်အောင် ဖန်တီးဖို့ အောက်မှာ tips လေးတွေကို အကြံပြု ထားပါတယ်။ မျက်နှာဖုံးက ပုံပြင်စာအုပ်ရဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ ရုပ်ပုံတွေကို အတူကြည့်ပြီး ပုံပြင်က ဘာအကြောင်း ဖြစ်မလဲ ဆိုတာ အတူစဉ်းစားပါ။ပုံပြင်ကို အတူဖတ်ပါ။ ကလေးက ကောင်းကောင်း မဖတ်နိုင်ခင်မှာ သူဖတ်နိုင်သလောက် ဖတ်ခိုင်းပြီး သူမဖတ်နိုင်တဲ့အခါ ကိုယ်က ဝင်ကူပြီး ဖတ်ပေးပါ။ကလေးက ပုံပြင်ကို ဖတ်နိုင်ရင် ကလေးကို ချီးကျူးပါ။ မဖတ်နိုင်ပေမယ့် ကြိုးစားပြီး ရသလောက် ဖတ်ရင်လဲ ကလေးရဲ့ ကြိုးစား အားထုတ်မှုကို အသိအမှတ်ပြု ချီးကျုးပါ။စကားလုံးတွေရဲ့ အသံထွက်တွေကို ကလေးက မထွက်နိုင်တဲ့ အခါမျိုးမှာ စကားလုံးရဲ့ ပထမဆုံး အသံထွက်ကို ပြောပြပြီး ကလေးကို Hint ပေးပါ။ ဒါမှမဟုတ် စကားလုံးရဲ့ အသံထွက် တစ်ခုချင်းစီကို ကလေးကို ပေါင်းခိုင်းပါ။ အဓိပ္ပါယ်ကို ပြောပြဖို့လဲ မမေ့ပါနဲ့။နောက်နေ့မှာလဲ ဒီပုံပြင်ကို ပြန်ဖတ်ပါ။ အနည်းဆုံး ပုံပြင်တစ်ပုဒ်ကို နှစ်ခေါက်တော့ ရအောင် ဖတ်ပါ။ များများဖတ်လေ စကားလုံးတွေကို ကလေးက များများ စွဲလေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးတစ်ယောက်အတွက် စာဖတ်နိုင်တယ် ဆိုတာ အလွန်ဂုဏ်ယူဖွယ်ရာ ဖြစ်လို့ စာဖတ်နိုင်တာကို သူသိရင် ကလေးရဲ့ မိမိကိုယ်ကို ယုံကြည်မှု စွမ်းအားလဲ တိုးတက်လာပါလိမ့်မယ်။

Continue ReadingTips for Reading together with kids
Read more about the article Toddler အရွယ် ကလေးတွေကို ဘယ်လို စည်းကမ်းထိန်းမလဲ
Toddler အရွယ် ကလေးတွေကို ဘယ်လို စည်းကမ်းထိန်းမလဲ

Toddler အရွယ် ကလေးတွေကို ဘယ်လို စည်းကမ်းထိန်းမလဲ

  • Post author:
  • Post category:Parenting

တိုးတိုးလေးဟာ အသက် ၂ နှစ်အရွယ် ယောက်ျားလေးပါ။ သူကဓါးခုတ်တမ်း ကစားရတာ ဝါသနာ ပါပါတယ်။ ကစားတဲ့ အခါမှာလဲ တော်တော်လေး ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်း ကစားတတ်ပါတယ်။ သူ့အမနဲ့ ကစားတဲ့အခါ သူ့အမကို ရိုက်မိလို့ ထိခိုက်ဓါဏ်ရာရပေါင်းလဲ မနဲတော့ပါဘူး။ သူ့အမေက သူ့ကို ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်း မကစားဖို့၊ ကစားတဲ့ အခါမှာ ယဉ်ယဉ်ကျေးကျေး ကစားဖို့ ဆုံမလဲ နားမဝင်ပါဘူး။ ရိုက်ဆုံးမလဲ မထူးပါဘူး။ သူ့အမေက ဘယ်လိုဆုံးမရမှန်း မသိလို့ စိတ်ညစ်နေပါတယ်။  မိခင်တော်တော်များများ အတွက်ကတော့ ဒီအရွယ် ကလေးတွေကို စည်းကမ်းထိန်းသိမ်း ဆိုဆုံးမရတာဟာ မလွယ်ပါဘူး။ ကလေးက ကိုယ်ဆုံးမတာ နားထောင်ရင်တောင် ခနနေ နောက်တမျိုး ထလုပ်လို့ နောက်တမျိုး ဆုံးမရ တာမို့ ဆိုဆုံးမရတာ မဆုံးတော့ပါဘူး။   ဒီနေရာမှာ ကလေးကို ဆုံးမတယ် ဆိုတာကို အချို့က ရိုက်နှက်ဆုံးမ အပြစ်ပေးတာနဲ့ မှားယွင်းယူဆ တတ်ကြပါတယ်။ ပညာရှင်တွေကတော့ ဆုံးမတယ် ဆိုတာကို ကလေးမှာ မသင့်တော်တဲ့ အမူအကျင့်တွေ၊ ကြမ်းတမ်းတဲ့ အလေ့စရိုက်တွေနဲ့ အန္တရာယ် ရှိတဲ့ အပြုအမူတွေ မရှိအောင်၊ မဖြစ်အောင် တားဆီးဖို့ စည်းကမ်းသတ်မှတ်ခြင်းလို့ အဓ္ပါယ် ဖွင့်ဆိုကြပါတယ်။ ဒီလိုဆုံးမရာမှာ စည်းကမ်းဖောက်ဖျက်ရင် ရရှိမယ့် ပြစ်ဒါဏ်တွေကို သတ်မှတ်ပြီး အပြစ်ပေးတာလဲ ပါဝင်ပါတယ်။  အောက်မှာ ကလေးငယ်တွေကို ဆုံးမရာမှာ အောင်မြင်မှုရဖို့ ပညာရှင်တွေရဲ့ အကြံပြုချက်(၇) ချက်ကို တင်ပြထားပါတယ်။  (၁) ဘယ်အချိန် ဆုံးမရမလဲဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်ပါ  ကလေးက ဘာအမှားလုပ်လုပ် ဆုံးမနေမယ်ဆိုရင် ကြာတော့ ကလေးက ကိုယ်ပြောဆိုဆုံးမတာကို နားမဝင်တော့ပါဘူး။ တနည်းအားဖြင့်တော့ ကိုယ့်ဆုံးမစကား အားလုံးဟာ ဒီဖက်နားက ဝင်ပြီး ဟိုဖက်နားက ပြန်ထွက်သွားပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုမဖြစ်အောင် ဆိုရင် ကလေးကို ဘယ်အချိန်မှာ ဆိုဆုံးမပြီး ဘယ်လိုအချိန်မှာ လွှတ်ပေးရ မလဲဆိုတာကို သိဖို့လိုပါတယ်။ ပညာရှင်တွေက အကြံပြုတာကတော့ အရေးကြီးတဲ့ အပြုအမူတွေဆိုရင် ဆိုဆုံးမပြီး အရေးမကြီးတဲ့ အပြုအမူတွေကိုတော့ လွှတ်ပေးလိုက်ဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ အခြားကလေးတွေကို ရိုက်တာမျိုး၊ လူကြီးတွေကို ပြန်ပြောတာမျိုး၊ တီဗီကို မရပ်မနား အကြာကြီး ကြည့်နေတာမျိုးဆို ပြောဆိုဆုံးမပေမယ့် သူကြိုက်တဲ့ အဝတ်အစားကို နေ့စဉ်ရက်ဆက် ဝတ်တာမျိုးလို အရေးမပါတာမျိုးကိုတော့ လွှတ်ပေးလိုက်တာ မျိုးပါ။  (၂) မသင့်တော်တဲ့ အမူအကျင့်တွေကို ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေကို ရှောင်ရှားပါ  ကလေးမှာ မသင့်တော်တဲ့ အမူအကျင့်တွေကို ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေကို သတိထား စောင့်ကြည့်ပြီး ဒီဖြစ်စဉ်တွေ မဖြစ်အောင် ရှောင်ရှားခြင်းဖြင့် အဲ့ဒီ အမူအကျင့်တွေ မဖြစ်ပေါ်လာအောင် ရှောင်ရှားနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ ဈေးဝယ်ထွက်တဲ့အခါ စင်ပေါ်က ပစ္စည်းတွေကို…

Continue ReadingToddler အရွယ် ကလေးတွေကို ဘယ်လို စည်းကမ်းထိန်းမလဲ
Read more about the article BC & AD
BC က Before Christ ဆိုရင် AD ကရော ဘာရဲ့ အတိုကောက် ဖြစ်မလဲ။

BC & AD

ယခုနှစ်က AD 2018  ခုနှစ် ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်လာလိုတော့ ခရစ်နှစ် ၂၀၁၈ ပေါ့။ ခရစ်တော် ပေါ်ပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ် အကြာ ဖြစ်ပါတယ်။ ခရစ်တော် မပေါ်မီ ကာလကိုတော့ BC လို့ ရေးကြပါတယ်။ ဥပမာ 55 BC (ခရစ်တော် မပေါ်မီ ၅၅ နှစ်)။  ဒီ BC နဲ့ AD ရဲ့ အတိုကောက်ကိုရော သိကြရဲ့လား။ BC ရဲ့ အတိုကောက်ကိုတော့ သိကြတဲ့သူ များပါတယ်။ ဟုတ်ပါတယ်။ BC က Before Christ ရဲ့အတိုကောက်၊ ခရစ်တော် မပေါ်မီ၊ ခရစ်တော် မတိုင်မီ ဖြစ်ပါတယ်။ AD ကရော ဘာရဲ့အတိုကောက်ဆိုတာ သိကြရဲ့လား။ လူအတော်များများက AD ဟာ After Death (ခရစ်တော် ကွယ်လွန်ပြီး) ရဲ့ အတိုကောက်လို့ ထင်ကြပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်စာ သင်နေတဲ့ ဆရာတွေ ကိုယ်တိုင်ကို ဒီလို ပြောပြီး သင်နေတာ ကြုံဖူးပါတယ်။ တကယ်က မဟုတ်ပါဘူး။  AD ရဲ့ အရှည်ကတော့ လက်တင် စကားလုံး "Anno Domini" ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိပ္ပါယ်ကတော့  "the year of our Lord"   ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာလို ဆိုရင်တော့ "ဘုရားသခင် ၏ နှစ်" ဖြစ်ပါတယ်။ ခရစ်နှစ်လို့ ပြန်ကြပါတယ်။ ခရစ်တော် ဖွားမြင်တဲ့ နှစ်ကနေ စရေတွက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ခရစ်တော် ကွယ်လွန်တဲ့ နှစ်ကနေ ရေတွက်တာ မဟုတ်ပါဘူး။  AD ခုနှစ်တွေကို ရေးတဲ့ အခါမှာ ခုနှစ်ဂဏန်းကို AD ရဲ့ နောက်မှာ ထားရေးရပါတယ်။ ဥပမာ AD 1900, AD 655 စသဖြင့်ပေါ့။ BC ကို ရေးတဲ့ အခါကျတော့ ခုနှစ် ဂဏန်းကို BC ရဲ့ အရှေ့က အရင်ရေးရပါတယ်။ ဥပမာ 233 BC။  နောက်တစ်ခု သိရမှာက BC နှစ်တွေကို နောက်ပြန်ရေတွက် ရတယ် ဆိုတာပါပဲ။ ဒါ့ကြောင် 45 BC ပြီးရင် နောက်တစ်နှစ်က 44…

Continue ReadingBC & AD

Everyday or Every day

အင်္ဂလိပ်စာ သုံးတဲ့သူ တော်တော်များများ မကြာခန မှားတတ်တာကတော့ everyday နဲ့ every day ဘယ်ဟာကို ဘယ်နေရာမှာ သုံးရမှန်း သေသေချာချာ မသိကြတာပါပဲ။ အချို့က everyday (every နဲ့ day ကြားမှာ ကွက်လပ်မရှိပဲ တဆက်ထဲ ရှိတာ) ကအမှန်။ every day (ကြားမှာ ကွက်ကလပ် ပါတာ) ကအမှားလို့ ပြောကြပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်စာ သင်နေတဲ့ ဆရာတချို့ ကပါ ဒီလို သင်နေကြတာ မကြာခန တွေ့ဘူးပါတယ်။ ဒါဆို everyday နဲ့ every dayဘယ်ဟာက အမှန်လဲ။ ဘယ်နေရာမှာ ဘယ်စကားလုံးကို သုံးရမလဲ ဆိုတာ ဘယ်လိုသိနိုင်မလဲ။ တကယ်တော့ everyday ရော every day ရော နှစ်ခုစလုံး မှန်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင် အဲ့ဒီနှစ်ခုကို ကြိုက်သလို သုံးလို့ရလား လို့မေးရင်တော့ မရပါဘူးလို့ပဲ ဖြေရပါမယ်။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ every day က adverb ဖြစ်ပြီး everyday ကတော့ adjective ဖြစ်လို့ပါပဲ။ Every day ဆိုတာသည် each day (နေ့တိုင်း) ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ် ရပါတယ်။ Everyday ကတော့ နေ့စဉ်/နေ့တဒူဝ လို့ ပြန်လို့ရမယ် ထင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် each day ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ် အနေနဲ့ သုံးမယ်ဆိုရင် every day လို့သုံးမှ အမှန်ဖြစ်ပြီး adjective အနေနဲ့ သုံးရင် everyday လို့ သုံးရပါမယ်။ ပိုရှင်းအောင် အောက်မှာ ဥပမာ အချို့ ပေးထားပါတယ်။ "Every day, I spend a lot of time correcting everyday mistakes" Every day, I go to work at 8 AM in the morning. (Adv.)T-shirts are my everyday clothes. (Adjective)These shoes are great for everyday wear. (Adjective)Every day,…

Continue ReadingEveryday or Every day
Read more about the article သင့်ကလေးကို မပြောသင့်တဲ့ စကားငါးခွန်း
သင့်ကလေးကို မပြောသင့်တဲ့ စကား (၅) ခွန်း

သင့်ကလေးကို မပြောသင့်တဲ့ စကားငါးခွန်း

  • Post author:
  • Post category:Parenting

ကလေးတွေရဲ့ ဦးဏှောက်ဟာ အလွန်ကို နုနယ်ပါတယ်။​ ဒီလိုပဲ ကလေးတွေရဲ့ စိတ်ဟာလဲ အလွန်နုနယ်တဲ့ အတွက် လူကြီးတွေက သူတို့ကို ပြောတဲ့ စကားတွေကို လက်လွတ်စပယ် မပြောပဲ ဆင်ခြင်သင့်ပါတယ်။ လူကြီးမိဘရဲ့ စကားအမှား တစ်ခုကြောင့် ကလေးရဲ့ စိတ်ခံစားမှုကို ထိခိုက်သွားနိုင်ပါတယ်။ အောက်မှာ ကလေးစိတ်ပညာရှင်တွေက ကလေးတွေကို မိဘလုပ်သူတွေအနေနဲ့ မပြောသင့်ဘူးလို့ ထောက်ပြထားတဲ့ စကားငါးခွန်းအကြောင်းကို ဆွေးနွေထားပါတယ်။ တိတ်စမ်းမငိုနဲ့ တစ်ခါတစ်ရံမှာ ကလေးတွေဟာ အကြောင်းပြချက် ခိုင်ခိုင်လုံလုံ မရှိပဲ ငိုနေတတ်ကြပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေ အကြာကြီး ငိုတဲ့ အခါကြတော့ မိဘလုပ်သူက စိတ်တိုပြီး “တိတ်စမ်း၊ မငိုနဲ့၊ အခုတိတ်” ဆိုပြီး ဆူမိငေါက်မိ တတ်ပါတယ်။ ဒါမျိုး ကလေးရှိတဲ့ မဘတိုင်း ကြုံဘူးမှာပါ။ ဒီလိုဆူငေါက်လိုက်လို့ ကလေးက ကြောက်ပြီး ချက်ချင်း အငိုတိတ်သွား သလား။ တစ်ခါတစ်လေ အောင်မြင်ကောင်း အောင်မြင်နိုင်ပေမယ့် အများအားဖြင့်တော့ အငိုမရပ်တာ များပါတယ်။ မိဘတွေ အနေနဲ့တော့ ကလေးက ဘာအကြောင်းမှ မယ်မယ်ရရ မရှိပဲ ဒီလိုငိုနေတာမျိုး ကြုံရတာ တော်တော်လေး စိတ်ပျက်စရာပါ။ မိဘလုပ်သူ အနေနဲ့ ဘာ့ကြောင့် ကိုယ့်ကလေး ဒီလိုငိုနေရတာလဲ ဆိုတာ နားမလည်နိုင်အောင်ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ကလေးလုပ်သူ အတွက်ကတော့ ဒါဟာ သူ့ရဲ့ စိတ်တွင်းခံစားမှုရဲ့ ထွက်ပေါက်တစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးတွက်က ငိုတာကလွဲလို့ သူ့စိတ်ခံစားမှုကို ထုတ်ဖေါ်ပြဖို့ အခြားနည်းလမ်းမှု သူမသိတာကိုး။ သူဘာခံစားနေရလဲ ဆိုတာကို မိဘလုပသူက နားလည်အောင် ပြောပြဖို့လဲ သူ့မှာ စကားလုံး ကြွယ်ဝမှု မရှိသေးပါဘူး။ ဒီလို စိတ်ခံစားမှုကို ထုတ်ဖေါ်ပြသတာကို “မငိုနဲ့ တတ်စမ်း၊ အခုတိတ်” ဆိုပြီး အတင်းအကြပ် တားဆီးတာဟာ ကလေးရဲ့ စိတ်ဖွံဖြိုးမှုအတွက် အများကြီး အန္တရာယ် ရှိပါတယ်။ ကလေးဟာ အရိုက်ခံရမှာ၊ အပြစ်ပေးခံရမှာကို ကြောက်တဲ့အတွက် သူ့ရဲ့ စိတ်ခံစားမှုကို ချိုးနှိမ်ဖို့ ကြိုးစားပါလိမ့်မယ်။ ဒီလို စိတ်ခံစားမှုကို ချိုးနှိမ်ဖို့ ကြိုးစားတဲ့အတွက် ကလေးမှာ စိတ်ဒါဏ်ရာရနိုင်ပါတယ်။ “တိတ်စမ်း၊ မငိုနဲ့တော့” လို့ ပြောတာဟာ ကလေးရဲ့ ခံစားနေ ရမှုကို လျော့နည်းသွားစေခြင်း မရှိတဲ့အပြင် ကလေးကို “သူ့ရဲ့ စိတ်ခံစားမှုတွေဟာ အကြောင်းခိုင်လုံမှု မရှိဘူး” ဆိုတဲ့ မှားယွင်းတဲ့ အတွေးအမြင်ကို…

Continue Readingသင့်ကလေးကို မပြောသင့်တဲ့ စကားငါးခွန်း
Read more about the article ကိုယ့်သားသမီးကို ဘယ်တော့မှ တခြားကလေးတွေနဲ့ မနှိုင်းယှဉ်ပါနဲ့
ကိုယ့်သားသမီးကို တခြားကလေးတွေနဲ့ မနှိုင်းယှဉ်ပါနဲ့

ကိုယ့်သားသမီးကို ဘယ်တော့မှ တခြားကလေးတွေနဲ့ မနှိုင်းယှဉ်ပါနဲ့

“အန်တီနု သားလေးက တော်လိုက်တာ” “သူများသားသမီးတွေ တော်လိုက်ကြတာ၊ ငါ့သမီးကျတော့ ...” “သမီးသူငယ်ချင်း မွန်မွန်က ဆုရပြီး ဘာလို့ သမီးက မရရတာလဲ” “ဘာလို့ ငါ့သားက အောင်အောင့်လို မတော်ရတာလဲ” သင်ဟာ ကလေးမိဘ တစ်ယောက်ဆိုရင် ဒီလိုမျိုး ကိုယ့်ကလေးကို သူများကလေးတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ပြီး ပြောတာမျိုး ပြုလုပ်ဖူးပါသလား။ ကလေးမိဘတိုင်းလိုလို အနည်းနဲ့ အများတော့ ဒီလိုမျိုး ကိုယ့်သားသမီးကို သူများ သားသမီးတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ်တာမျိုး လုပ်ဖူးကြမှာပါ။ အနည်းဆုံးတော့ စိတ်ထဲက နှိုင်းယှဉ်မိတာမျိုးတော့ ဖြစ်ဖူးမှာပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီလို ကိုယ့်သားသမီးကို သူများ သားသမီးတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ပြီး ပြောတာဟာ အဓိက ကတော့ ကိုယ့်သားသမီးကို သူများသားသမီးတွေလို တော်စေချင်၊ တတ်စေချင်တဲ့ စေတနာနဲ့ ပြောတာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။​ ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်းမှာ ဒီလိုနှိုင်းယှဉ်ပြောတာမျိုးဟာ သားသမီးကို အကျိုးမဖြစ်စေပဲ ရေရှည်မှာ ဆိုးရွားတဲ့ အကျိုးဆက်တွေ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အတွက် မပြုလုပ် သင့်ပါဘူး။ နှိုင်းယှဉ်တယ်ဆိုတာ အသက်အရွယ်မရွေး မလိုအပ်တဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆိုးကျိုးတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။​ အထူးသဖြင့် စိတ်ဓါတ် နုနယ်တဲ့ ကလေးတွေမှာ ပိုလို့ ဆိုးရွားတဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှု ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကလေးတွေရဲ့ စိတ်ဟာ နုနယ်တဲ့ အတွက် သူတို့အပေါ်မှာ အဆိုးမြင်တဲ့ (Negative criticism) ဝဖတ်မှုကို ခံနိုင်ရည်စွမ်းအား မရှိကြပါဘူး။ အထူးသဖြင့် အခြားကလေးတွေ သူတို့ထက် သာတဲ့ အချက်တွေကို ထောက်ပြတာကို သူတို့ဟာ ခံနိုင်စွမ်း မရှိပါဘူး။ ဒီလိုပြောလို့ ကိုယ့်ကလေးက မှားယွင်းနေတာကို ဆိုဆုံးမ ထောက်ပြတာမျိုး မလုပ်ရဘူးလို့ ပြောတ မဟုတ်ပါဘူး။ ကိုယ့်ကလေးကို ကောင်းစချင်လို့ ဆုံးမတဲ့ အခါမျိုးမှား အခြားကလေးတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ပြီး ဆိုဆုံးမတာမျိုး မလုပ်ပဲ သူတို့ရဲ့ အမှားတွေကို ထောက်ပြပြီး ဆုံးမတာမျိုးပဲ ဖြစ်သင့်ပါတယ်။ အောက်မှာ ဘာ့ကြောင့် ကိုယ့်သားသမီးကို သူများကလေးတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ်တာမျိုး မလုပ်သင့်ဘူးလဲ ဆိုတဲ့ အကြောင်းကို ကလေးစိတ်ပညာရှင်တွေက ထောက်ပြထားတာတွေကို စုစည်း တင်ပြပေးထားပါတယ်။ (၁) ကလေးက သူ့ရဲ့ စွမ်းဆောင်နိုင်စွမ်းနဲ့ ပါတ်သက်လို့ သံသယ ဝင်သွားမယ် ကလေးကို မိဘလုပ်သူက သူဟာ ညံ့ဖြင်းတယ်၊ အခြားကလေးတွေက သူ့ထက် ပိုသာတယ်၊ ပိုစွမ်းဆောင်နိုင်တယ်၊ ပိုပြီး…

Continue Readingကိုယ့်သားသမီးကို ဘယ်တော့မှ တခြားကလေးတွေနဲ့ မနှိုင်းယှဉ်ပါနဲ့
Read more about the article ကျွန်မကလေးက အခု တစ်နှစ်ခွဲပါ၊ အဲ့ဒါ သူ့ကို အင်္ဂလိပ် စကားလုံးတွေ သင်ပေးချင်လို့ ဘယ်လို သင်ပေးရမလဲ
ကလေးအသက် တစ်နှစ်ခွဲ လောက်ကစလို့ အင်္ဂလိပ်စာ စသင်ပေးလို့ ရပါပြီ။

ကျွန်မကလေးက အခု တစ်နှစ်ခွဲပါ၊ အဲ့ဒါ သူ့ကို အင်္ဂလိပ် စကားလုံးတွေ သင်ပေးချင်လို့ ဘယ်လို သင်ပေးရမလဲ

အသက် ၁ နှစ်ခွဲကလေးကို အင်္ဂလိပ်စာ သင်ဖို့ ငယ်လွန်းသေးတယ်လို့ အချို့က စောဒက တက်ကောင်းတက်ပါလိမ့်မယ်။ တကယ်က မငယ်တော့ပါဘူး။ ကျွန်တော့အတွေ့အကြုံအရ ကျွန်တော့ကလေးတွေကို အင်္ဂလိပ်စကားလုံး တွေနဲ့ နားယဉ်အောင် သူတို့ကို အသက် ၆ လလောက် ကတဲက အင်္ဂလိပ်လို စပြောခဲ့ပါတယ်။ ကလေးအငယ်က အခုဆို အသက် ၃ နှစ်မှာ အင်္ဂလိပ်လို အတော်ပြောနိုင်ပါပြီ (အခုထက်ထိတော့ “I is” လို့ တစ်ခါတစ်ရံ ပြောတုန်းပါ)။ သမီးအကြီးက အသက် ၇ နှစ်မှာ အင်္ဂလိပ် chapter books အလွယ်တွေကို စာလုံးမပေါင်းပဲ ကောင်းကောင်း ဖတ်နေနိုင်ပါပြီ။ အင်္ဂလိပ်လိုလဲ အတော်ကို ပြောနေနိုင်ပါပြီ (ကျွန်တော် ၁၀ တန်းတုန်းကတောင် သူ့လောက် မပြောနိုင်ပါဘူး)။ အသက် ၁ နှစ်ခွဲကလေးကို အင်္ဂလိပ်လို သင်ဖို့ မိဘတွေ အနေနဲ့ အများကြီး လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ သူ့ကို စကားပြောရင် အင်္ဂလိပ်လို ပြောပေးပါ။ အထူးသဖြင့် သူက သင့်ကို စကားပြောတဲ့ အခါမှာ အာရုံစိုက်ပြီး အင်္ဂလိပ်လို ပြန်ပြောပါ။ နေ့တိုင်း ပုံပြင်လေးတွေ ဖတ်ပြပါ။ ပုံပြင်ထဲက ပုံတွေကို လက်ညှိုးထိုးပြပြီး အင်္ဂလိပ်လို အခေါ်အဝေါ်တွေကို သင်ပေးပါ။ သူ့ကို လိုက်ဆိုပါစေ။ တိရစ္ဆာန် လေးတွေ တွေ့ရင် one, two, three, four ဆိုပြီး ရေခိုင်းပါ။ အသက် ၂ နှစ်၊ ၂ နှစ်ခွဲလောက်ဆို စာအုပ်တွေကို စိတ်ဝင်စားလာပါပြီ။ စာအုပ်ဆိုင်က ကလေးစာအုပ်တွေကို သူနဲ့အတူ ရှာဝယ်ပါ။ Online ကနေ စာအုပ်ဝယ်ရင်လဲ သူ့ကို နမူနာပုံတွေ ပြပြီး သူကြိုက်မယ့် စာအုပ်လေးတွေ ရွေးချယ်ခွင့် ပေးပါ။ အထူးသဖြင့် ဒီအရွယ်မှာ စိတ်ခံစားမှုတွေ စပြီး သိရှိနားလည်လာပြီ ဖြစ်လို့ ဒီစိတ်ခံစားမှုတွေ (စိတ်တိုတာ၊ ဝမ်းသာတာ၊ ဝမ်းနည်းတာ၊ ဒေါသထွက်တာ၊ ကြောက်ရွှံ့တာ အစရှိသဖြင့်) ကို ဖော်ပြတဲ့ ပုံပြင်စာအုပ်လေးတွေ ဖတ်ပြပြီး ဒီလို စိတ်ခံစားမှု အမျိုးမျိုး အကြောင်းကို ရှင်းပြပါ။ စိတ်ခံစားမှု အမျိုးမျိုးမှာ ဖြစ်တဲ့ မျက်နှာအမူအရာတွေကို သူ့ကို လုပ်ပြပြီး လိုက်လုပ်ခိုင်းပါ (ကစားနည်း တစ်ခုလို သဘောထားပြီး သူနဲ့…

Continue Readingကျွန်မကလေးက အခု တစ်နှစ်ခွဲပါ၊ အဲ့ဒါ သူ့ကို အင်္ဂလိပ် စကားလုံးတွေ သင်ပေးချင်လို့ ဘယ်လို သင်ပေးရမလဲ
Read more about the article ပုံပြင်စာအုပ်တွေက ကလေးတွေရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ကြားရေးကို ဘယ်လိုအထောက်အကူ ပြုနိုင်သလဲ
ပုံပြင်တွေဟာ ကလေးတွေရဲ့ စိတ်ကူးဉါဏ် ကွန့်မြူးမှုကို အထောက်အကူ ပြုပါတယ်။

ပုံပြင်စာအုပ်တွေက ကလေးတွေရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ကြားရေးကို ဘယ်လိုအထောက်အကူ ပြုနိုင်သလဲ

အောက်ပါဆောင်းပါးမှာ ကလေးပုံပြင် စာရေးဆရာမ Karen Saxby ၏ ဆောင်းပါးကို သင့်လျှော်အောင် မြန်မာပြန်ဆိုထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ Karen Saxby ဟာ Cambridge University Press က ထုတ်ဝေတဲ့ Storyfun စာအုပ်တွေကို ရေးသားတဲ့ စာရေးဆရာမ ဖြစ်ပြီး English Assessment English ပညာရှင် တစ်ဦးလဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာ စာရေးဆရာမ ကယ်ရင်က ပုံပြင်စာအုပ်တွေဟာ အင်္ဂလိပ်စ သင်ကြားရေးကို ဘယ်လိုအထောက်အကူ ပြုသလဲဆိုတာကို တင်ပြဆွေးနွေး ထားပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာ တင်ပြထားတာတွေဟာ မူရင်းစာရေးသူရဲ့ အာဘော်များသာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးဘဝတုန်းကတော့ ကျွန်မဟာ ကျွန်မအဖိုးရဲ့ ပေါင်ပေါ်မှာထိုင်ပြီး အဖိုးပြောတဲ့ ပုံပြင်တွေကို နားထောင်ရတာကို အလွန်ပဲ နှစ်ချိုက်ခဲ့ ပါတယ်။ အခု အသက်တွေကြီးလို့ ကျွန်မကိုယ်တိုင် အဖွားဖြစ်လာ တာတောင်မှပဲ အဲ့ဒီတုန်းက အဖိုးပြောပြခဲ့တဲ့ ပုံပြင်တွေကို မှတ်မိနေတုန်းပါပဲ။ ကလေးဘဝတုန်းက ပုံပြင်တွေ နားထောင်ရင်းနဲ့ ကျွန်မဟာ စကားလုံး အသစ်တွေကို သင်ယူခဲ့ရတာကို အဲ့ဒီတုန်းကတော့ သတိမထား မိခဲ့ပါဘူး။ ဒီလို စကားလုံး အသစ်တွေ သင်ယူရင်နဲ့ ဒီစကားလုံးတွေရဲ့ အသုံးပြုပုံတွေကိုလဲ ကျွန်မကိုယ်တိုင် သတိမပြုမိပဲ သင်ယူခဲ့ ရပါတယ်။ ဒီပုံပြင်တွေကနေ အတွေးအမြင်သစ်တွေ ရရှိခဲ့တာ၊ ဘဝသင်ခန်းစာတွေ ရရှိခဲ့တာကိုလဲ အဲ့ဒီတုန်းကတော့ သတိမထား မိခဲ့ပါဘူး။ ပုံပြင်စာအုပ်ကောင်း တစ်အုပ်ဟာဆိုရင် ဖတ်နေရင်း လက်ကမချချင်အောင်၊ တစ်မျက်နှာ ဖတ်ပြီးသွားရင် နောက်တစ်မျက်နှာ ဆက်ဖတ်ချင်အောင် ကလေးတွေကို ဆွဲဆောင်နိင်စွမ်း ရှိပါတယ်။ ကျွန်မတို့ စာဖတ်သူတွေဟာ ပုံပြင်ထဲက ဇါတ်လိုက်က နောက်ဘာဆက်ဖြစ်မလဲ၊ ဒီဇါတ်ကောင်တွေ ဘာတွေလုပ်မလဲ၊ ဘာတွေပြောသလဲ ဆိုတာတွေကို သိချင်အောင် စွဲဆောင်နိုင်စွမ်း ရှိကြပါတယ်။ စာဖတ်သူတွေမှာ ဝမ်းသာခြင်း၊ ဝမ်းနည်းခြင်း၊ ပူဆွေးခြင်း၊ ဒေါသထွက်ခြင်း၊​ကြောက်ရွှံ့ခြင်း အစရှိတဲ့ စိတ်ခံစားမှု တွေကိုလဲ​ပုံပြင်ဖတ်နရင်း ခံစားရပါတယ်။ ဒါဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ ပုံပြင်ကောင်းတွေဟာ စာဖတ်သူတွေကို ပုံပြင်စာအုပ်ထဲကို ဆွဲခေါ်သွား နိုင်လို့ပါပဲ။ လက်တွေ့ ပြင်ပလောကထဲကလိုပဲ ပုံပြင်ထဲက ဇါတ်ကောင်တွေကို နှစ်သက်မှု၊ မနှစ်သက်မှု အစရှိတဲ့ ခံစားမှုတွေလဲ ဖြစ်ပေါ်လာစေပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေလဲ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ပုံပြင်ထဲက ဇါတ်ကောင်နေရာမှာ ထားပြီး ခံစားဖတ်ရှု မိပါတယ်။ ပုံပြင်ထဲက ဇါတ်ကောင်တွေ ကြုံတွေ့ရတဲ့ အခက်အခဲမျိုးနဲ့…

Continue Readingပုံပြင်စာအုပ်တွေက ကလေးတွေရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ကြားရေးကို ဘယ်လိုအထောက်အကူ ပြုနိုင်သလဲ
Read more about the article ကလေးတစ်ယောက်ဟာ တစ်နေ့ကို အချိန်ဘယ်နှစ်နာရီလောက် စာဖတ်သင့်သလဲ
ကလေးတစ်ယောက်ဟာ အနည်းဆုံး တစ်နေ့ကို ၁၅ မိနစ်ကနေ မိနစ် ၂၀ အကြား စာဖတ်သင့်ပါတယ်။

ကလေးတစ်ယောက်ဟာ တစ်နေ့ကို အချိန်ဘယ်နှစ်နာရီလောက် စာဖတ်သင့်သလဲ

ကလေးတစ်ယောက်အတွက် စာများများ ဖတ်လေလေ စာဖတ်အားကောင်းလာပြီး စကားလုံးတွေ ကြွယ်ဝလာလေလော ဖြစ်ပါတယ်။ ပညာရှင်တွေက စာစဖတ်စ ကလေးငယ် တစ်ယောက်ဟာ (အသက် ၅ - ၇ နှစ်လောက် ကလေးတွေ) တစ်နေ့ကို အနည်းဆုံး ၁၅ မိနစ်ကနေ မိနစ်နှစ်ဆယ်လောက်ထိ စာဖတ်သင့်တယ်လို့ အကြံပြုထားပါတယ်။ ဒါဟာ ပုံမှန်လုပ်နေကြ ကျောင်စာတွေနဲ့ ကျောင်းကပေးလိုက်တဲ့ အိမ်စာတွေ ဖတ်တဲ့အချိန်အပြင် ထပ်တိုးပြီး ဖတ်ဖို့အချိန်ကို ဆိုလိုတာပါ (ကျောင်းစာလုပ်ချိန်က ဒီ ၁၅ - ၂၀ မိနစ်အတွင်းမှာ မပါပါဘူး။) ပြင်ပဗဟုသုတနဲ့ ပုံပြင်တွေလို ဖြေဖျော်ရေးအတွက် ဖတ်တဲ့ အချိန်ကို ဆိုလိုတာပါ။ ဒါပေမယ့် ပညာရှင်တွေက စာဘယ်နှစ်မိနစ် ဖတ်လဲဆိုတာထက် စာဘယ်လောက် ပမာဏ ဖတ်သလဲ ဆိုတာက ပိုအရေးကြီးပါတယ်လို့ ထောက်ပြပါတယ်။ အကယ်လို့ ဖတ်ရခက်တဲ့ (သူ့စာဖတ်နိုင်တဲ့ အဆင့်ထက် အများကြီး မြင့်တဲ့) စာအုပ်တစ်အုပ်ကို မိနစ် ၂၀ လောက် ကြိုးစားဖတ်တာဟာ လွယ်ကူတဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်ကို မိနစ် ၂၀ လောက် ဖတ်သလောက် စာလုံးရေ များများ ဖတ်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီ ၁၅ - ၂၀ မိနစ်ဆိုတာ ပညာရှင်တွေက ဖတ်သင့်တယ်လို့ အကြံပြုထားတဲ့ ပြင်ပစာပေ ဖတ်ရှုချိန် ဖြစ်ပေမယ့်လို့ အကယ်လို့ သင့်ကလေးက စာဖတ်ရတာ ဝါသနာ ပါတယ်ဆိုရင် ဒီထက်ပိုပြီး အချိန်ကြာကြာ ဖတ်ရှုဖို့ အားပေးသင့်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သို့ပေမယ့် ကလေးကို အရမ်း စိတ်ပင်ပန်းအောင်တော့ အတင်းအကြပ် အချိန်အကြာကြီး စာဖတ်အောင် တွန်းအားပေးတာမျိုး မလုပ်ဖို့လဲ ထောက်ပြကြပါတယ်။ စာစဖတ်စ ကလေးတွေအနေနဲ့ စာကို အကြာကြီး ဖတ်နိုင်ဖို့ဆိုတာ အလေ့အကျင့် လိုအပ်ပါတယ်။ စာစဖတ်စ ကလေးတွေဟာ တစ်ယောက်ထဲ စာဖတ်ရတာထက် အခြားတစ်ယောက်ကို ဖတ်ပြရတာမျိုးကို ပိုပြီး စိတ်ဝင်စားကြတယ်လို့ ကလေးပညာရှင်တွေက ထောက်ပြပါတယ်။ ဒါကြောင့် သင့်ကလေး စာဖတ်တာကို နေ့စဉ် အချိန်ပေးပြီး နားထောင်ပေးဖို့ အကြံပြုကြပါတယ်။ ဒီလိုနားထောင်တဲ့အတွက် ကလေးကိုလဲ အားပေးရာ ရောက်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ စာစဖတ်စ ကလေးတွေအတွက် စာဖတ်ရတယ်ဆိုတာ တကယ့်အားထုတ်မှုကြီး တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကလေးစာဖတ်တဲ့ အချိန်မှာ ကလေးကို အနှောက်အယှက် ဖြစ်စေမယ့် စကားအကျယ်ကြီး ပြောတာမျိုး၊…

Continue Readingကလေးတစ်ယောက်ဟာ တစ်နေ့ကို အချိန်ဘယ်နှစ်နာရီလောက် စာဖတ်သင့်သလဲ
Read more about the article ကလေးကို အင်္ဂလိပ်စကား ပြောအောင် ဘယ်လို အားပေးမလဲ
ကလေးတွေကို အင်္ဂလိပ်လို ပြောဖို့ အားပေးရာမှာ မိဘတွေဟာ အရေးပါတဲ့ အခန်းက ပါဝင်ပါတယ်။

ကလေးကို အင်္ဂလိပ်စကား ပြောအောင် ဘယ်လို အားပေးမလဲ

ကလေးတော်တော်များများဟာ အင်္ဂလိပ်လို ပြောဖို့ ဝန်လေးကြပါတယ်။ အချို့ကလဲ ပြောရမှာ ရှက်လို့ မပြောချင်ကြဘူး။ အချို့က ပြောရင် မှားမှာကြောက်လို့ မပြောကြဘူး။ အချို့ကလဲ သူငယ်ချင်းတွေကြားမှာ အရီခံရမှာ ကြောက်တော့ မပြောချင်ကြဘူး။ မိဘတွေအနေနဲ့ ကိုယ့်ကလေး အင်္ဂလိပ်လို ပြောရဲဆိုရဲ ရှိလာအောင် အားပေးကူညီနိုင်ပါတယ်။ ကလေးက အင်္ဂလိပ်လို မပြောရင် စိတ်ပျက်တဲ့ ပုံစံ မပြပါနဲ့။ မိဘရဲ့ အချိန်ပြည့် အာရုံစိုက် ခံရတာဟာ တစ်ခါတစ်ရံ ခလေးတွေအတွက် စိတ်အနှောက်အယှက် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။အင်္ဂလိပ်လို ပြောကျင့်မရှိတဲ့ ကလေးတွေဟာ အင်္ဂလိပ်လို စပြောရရင် စိုးရိမ်ပြီး ပြောမထွက် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ကလေးရဲ့ စိုးရိမ်စိတ်ကို လျှော့နည်းစေဖို့ ကလေးကို အင်္ဂလိပ် စာလုံးတွေနဲ့ စာကြောင်းတွေကို ပြောရာမှာ ကိုယ်နဲ့ မျက်နှာ အမူအရာ အမျိုးမျိုး လုပ်ပြီး ပြောခိုင်းပါလို့ ကိန်းဘရစ် တက္ကသိုလ်က ကလေးစာပေ သင်ကြားရေး ပညာရှင်တွေက အကြံပြုပါတယ်။ ဥပမာ ကလးကို ဝမ်းနည်းတဲ့ မျက်နှာပေးနဲ့ ပြောခိုင်းတာ၊ ပြီးဝမ်းသာတဲ့ မျက်နှာပေးနဲ့ ပြောခိုင်းတာ၊ သီချင်းဆိုတဲ့ ပုံနဲ့ ပြောခိုင်းတာ၊ အိပ်ငိုက်နေ သလိုမျိုး ပုံနဲ့ ပြောခိုင်းတာ အစရှိ သဖြင့်ပေါ့။ ကလေးက ဒီလိုအမူအရာ အက်တင်တွေ လုပ်ဖို့ အာရုံစိုက်နေတဲ့အတွက် သူအင်္ဂလိပ်လို ပြောရမှာ စိုးရိမ်နေတာကို မေ့လျော့သွားနိုင်တယ်လို့ ပညာရှင်တွေက ထောက်ပြပါတယ်။ ဒီနည်းကို လက်တွေ့စမ်းသပ်ပြီး အောင်မြင်မှုရတဲ့အတွက် စမ်းသပ်အသုံးပြုကြည့်သင့်ပါတယ်။ကလေးက အင်္ဂလိပ်လို ပြောတဲ့အခါ စပြောစမှာ အမှားပါမှာပဲ။ ဒီအခါ မိဘလုပ်သူက အမှားတွေ့တိုင်း ပြင်ပေးချင်စိတ် ဖြစ်လာပါတယ်။ သင်ကြားရေး ပညာရှင်တွေကတော့ ကလေးပြောတဲ့ အမှားတိုင်းကို ပြင်မပေးပါနဲ့လို့ အကြံပြုပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကလေးက အင်္ဂလိပ်လို ပြောနေတုန်းမှာ မှားရင် သူပြောတာကို ဖြတ်ပြီး မပြင်ပေးပါနဲ့တဲ့။ ကလေးပြောပြီးတဲ့ အထိ ပြီးအောင်စောင့်ပါ။ ပြီးတော့မှ ဝါကအမှန်ကို ပြန်ပြင်ပြောပြပြီး ကလေးကို လိုက်ဆိုပါစေတဲ့။ “ဒီလိုမဟုတ်ဘူး (Not like that)” တို့ “ဒါမှားနေတယ် (this is wrong)” တို့ဆိုတာမျိုးတွေကို ဘယ်တော့မှ မပြောပါနဲ့တဲ့။ ဒီအစား “ဒီလိုပြန်ပြော ကြည့်ရအောင် (Let’s try it again)” ဆိုတာမျိုး ပြောပြီး ပြင်ပေးပါတဲ့။ ဘာသာစကား…

Continue Readingကလေးကို အင်္ဂလိပ်စကား ပြောအောင် ဘယ်လို အားပေးမလဲ