english

ကလေးတော်တော်များများဟာ အင်္ဂလိပ်လို ပြောဖို့ ဝန်လေးကြပါတယ်။ အချို့ကလဲ ပြောရမှာ ရှက်လို့ မပြောချင်ကြဘူး။ အချို့က ပြောရင် မှားမှာကြောက်လို့ မပြောကြဘူး။ အချို့ကလဲ သူငယ်ချင်းတွေကြားမှာ အရီခံရမှာ ကြောက်တော့ မပြောချင်ကြဘူး။ မိဘတွေအနေနဲ့ ကိုယ့်ကလေး အင်္ဂလိပ်လို ပြောရဲဆိုရဲ ရှိလာအောင် အားပေးကူညီနိုင်ပါတယ်။ ကလေးက အင်္ဂလိပ်လို မပြောရင် စိတ်ပျက်တဲ့ ပုံစံ မပြပါနဲ့။ မိဘရဲ့ အချိန်ပြည့် အာရုံစိုက် ခံရတာဟာ တစ်ခါတစ်ရံ ခလေးတွေအတွက် စိတ်အနှောက်အယှက် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။အင်္ဂလိပ်လို ပြောကျင့်မရှိတဲ့ ကလေးတွေဟာ အင်္ဂလိပ်လို စပြောရရင် စိုးရိမ်ပြီး ပြောမထွက် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ကလေးရဲ့ စိုးရိမ်စိတ်ကို လျှော့နည်းစေဖို့ ကလေးကို အင်္ဂလိပ် စာလုံးတွေနဲ့ စာကြောင်းတွေကို ပြောရာမှာ ကိုယ်နဲ့ မျက်နှာ အမူအရာ အမျိုးမျိုး လုပ်ပြီး ပြောခိုင်းပါလို့ ကိန်းဘရစ် တက္ကသိုလ်က ကလေးစာပေ သင်ကြားရေး ပညာရှင်တွေက အကြံပြုပါတယ်။ ဥပမာ ကလးကို ဝမ်းနည်းတဲ့ မျက်နှာပေးနဲ့ ပြောခိုင်းတာ၊ ပြီးဝမ်းသာတဲ့ မျက်နှာပေးနဲ့ ပြောခိုင်းတာ၊ သီချင်းဆိုတဲ့ ပုံနဲ့ ပြောခိုင်းတာ၊ အိပ်ငိုက်နေ သလိုမျိုး ပုံနဲ့ ပြောခိုင်းတာ အစရှိ သဖြင့်ပေါ့။ ကလေးက ဒီလိုအမူအရာ အက်တင်တွေ လုပ်ဖို့ အာရုံစိုက်နေတဲ့အတွက် သူအင်္ဂလိပ်လို ပြောရမှာ စိုးရိမ်နေတာကို မေ့လျော့သွားနိုင်တယ်လို့ ပညာရှင်တွေက ထောက်ပြပါတယ်။ ဒီနည်းကို လက်တွေ့စမ်းသပ်ပြီး အောင်မြင်မှုရတဲ့အတွက် စမ်းသပ်အသုံးပြုကြည့်သင့်ပါတယ်။ကလေးက အင်္ဂလိပ်လို ပြောတဲ့အခါ စပြောစမှာ အမှားပါမှာပဲ။ ဒီအခါ မိဘလုပ်သူက အမှားတွေ့တိုင်း ပြင်ပေးချင်စိတ် ဖြစ်လာပါတယ်။ သင်ကြားရေး ပညာရှင်တွေကတော့ ကလေးပြောတဲ့ အမှားတိုင်းကို ပြင်မပေးပါနဲ့လို့ အကြံပြုပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကလေးက အင်္ဂလိပ်လို ပြောနေတုန်းမှာ မှားရင် သူပြောတာကို ဖြတ်ပြီး မပြင်ပေးပါနဲ့တဲ့။ ကလေးပြောပြီးတဲ့ အထိ ပြီးအောင်စောင့်ပါ။ ပြီးတော့မှ ဝါကအမှန်ကို ပြန်ပြင်ပြောပြပြီး ကလေးကို လိုက်ဆိုပါစေတဲ့။ “ဒီလိုမဟုတ်ဘူး (Not like that)” တို့ “ဒါမှားနေတယ် (this is wrong)” တို့ဆိုတာမျိုးတွေကို ဘယ်တော့မှ မပြောပါနဲ့တဲ့။ ဒီအစား “ဒီလိုပြန်ပြော ကြည့်ရအောင် (Let’s try it again)” ဆိုတာမျိုး ပြောပြီး ပြင်ပေးပါတဲ့။ ဘာသာစကား…

ကလေးအသက် ၃ နှစ်မှာ စပြီး အင်္ဂလိပ် စာအုပ်လေးတွေနဲ့ စမိတ်ဆက်ပေးလို့ ရပါပြီ။ ဒီအဆင့်ဟာ ကလေးတွေကို အင်္ဂလိပ်စာနဲ့ ယဉ်ပါးဖို့ စတင်လေ့ကျင့်ပေးဖို့ အသင့်တော်ဆုံးအချိန်လဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအဆင့်မှာ ကလေးတွေဟာ အင်္ဂလိပ်စာလုံးတွေကို မှတ်မိသိရှိရုံမက လွယ်ကူတဲ့ စာလုံးလေးတွေကိုလဲ စတင်မှတ်မိအောင် လေ့ကျင့်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီလိုလေ့ကျင့်သင်ကြားပေးဖို့ ဘာတွေလိုအပ်မလဲ၊ ဘယ်လိုသင်ကြားလေ့ကျင့်ပေးမလဲဆိုတာကို ဖော်ပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စာဖတ်တာကို ပျော်ရွှင်ဖို့လိုတယ် ကလေးဟာ စာဖတ်ရတာ ပျော်ရွှင်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဒီလိုပျော်ရွှင်မှလဲ ကလေးက စာဖတ်ရတာကို စိတ်ဝင်စားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်ဖို့ဆိုတာ မိဘက စာဖတ်တာကို အလုပ်ကြီးတစ်ခု၊ တာဝန်တစ်ခုလို မသတ်မှတ်ပဲ ပျော်ရွှင်ဖွယ် ကစားနည်းတစ်ခုအဖြစ် လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ တစ်နေ့ကို ဘယ်နှမိနစ်၊ ဘယ်နှစ်မျက်နှာ ပြီးအောင် ဖတ်ရမယ် ဆိုတာမျိုး မသတ်မှတ်ပဲ ကလေး ပျော်သလောက် ပေးဖတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ ကလေးက မဖတ်ချင်တာကို အတင်း ဖတ်ခိုင်း၊ ဖတ်ပြနေရင် ကလေးက စာဖတ်ရမှာ မုန်းသွားပါလိမ့်မယ်။ ကလေးတွေ ကိုယ်တိုင် စာစမဖတ်ခင်မှာ ပထမ အဆင့်အနေနဲ့ ကလေးဟာ သူများဖတ်ပြတာကို နားထောင်တတ်တဲ့ အကျင့်ရဖို့ လိုပါတယ်။ ကလေးကို ပုံပြင်လေးတွေ ပြောပြတာ၊ ကလေး ကဗျာလေးတွေ ဖတ်ပြတာ၊ ကလေးသီချင်းလေးတွေ ဆိုပြတာတွေ ကို ကလေးငယ်စဉ်ကတဲက ပုံမှန်အလေ့အကျင့် လုပ်လာဖို့ လိုပါတယ်။ စာအုပ်လေးတွေနဲ့ ကစားစေတာ၊ စာအုပ်ထဲက ပုံလေးတွေ ပြတာတွေ၊ ဒီ့ထက်နဲနဲ ကြီးလာရင် ပုံလေးတွေ ဆေးရောင်ချယ်တာတွေ စတဲ့ ကစားနည်းတွေကို ကစားစေခြင်းဖြင့် ကလေးတွေကို စာအုပ်နဲ့ ယဉ်ပါးလာအောင် လုပ်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။ စာစဖတ်ဖို့ ကလေးတွေမှာ ဘယ်လို စွမ်းဆောင်ရည်တွေ ရှိဖို့လိုမလဲ ကလေးတွေကို စာစဖတ်ဖို့ လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးတော့မယ်ဆိုရင် အောက်ပါစွမ်းဆောင်ရည်တွေ ရှိနေဖို့ လိုပါတယ်။ စာအုပ်တွေနဲ့ ကစားရတာ၊ စာအုပ်တွေကို ကိုင်တွယ်ရတာ ပျော်မယ်။သူတို့နာမည်ကို သူတို့သိမယ်။လွယ်ကူတဲ့ စာလုံးလေးတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ရုပ်ပုံလေးတွေကို ဆက်နွယ်တတ်မယ် ဥပမာ၊ Mum ဆိုတာကို အမေနဲ့ ဆက်စပ်ပြတတ်မယ်၊ cat ဆိုတာကို ကြောင်နဲ့ ဆက်စပ်ပြတတ်မယ်။သိပ်အများကြီး သိဖို့ မလိုပါဘူး။ အဓိကက ဒီလိုဆက်စပ်တတ်တဲ့ အရည်အချင်း ရှိဖို့ပဲ လိုပါတယ်။အချို့စကားလုံးတွေရဲ့ အသံထွက်တွေကို သိမယ်စာဖတ်လိုတဲ့ စိတ်ရှိမယ်မှတ်နိုင်စွမ်းအား ရှိမယ်။…